Τηλεγράφημα από την Πρεσβεία στην Ελλάδα προς το Υπουργείο Εξωτερικών

Αθήνα, 24 Αυγούστου  1964. 4 μ.μ.

388. {…} 1. {…} Είχα άτυπη συνομιλία χθες το βράδυ με τον Βασιλιά Κωνσταντίνο, κατά τη διάρκεια της οποίας ανασκόπησα τη θλιβερή κατάσταση των πραγμάτων και τόνισα τη σοβαρή μας απογοήτευση και σοκ από την αδυναμία της Ελληνικής Κυβέρνησης να τηρήσει την πρόταση του Acheson. Μου είπε ότι είχε μιλήσει με τον Γαρουφαλιά κατά την επιστροφή του από την Κύπρο και ήταν ικανοποιημένος που η αναφορά του τελευταίου για την κατάσταση στην Κύπρο ήταν δίκαιη και αντικειμενική. Ο Μακάριος είναι εξαιρετικά δημοφιλής στο νησί και η επιρροή του πολύ μεγάλη. Ο Βασιλιάς φαινόταν πεπεισμένος ότι θα υπήρχε σοβαρή αντίδραση του κοινού, τόσο στην Κύπρο όσο και στην Ελλάδα, εάν η Ελληνική Κυβέρνηση επεδίωκε να φόρτωνε την τουρκική βάση στους Κύπριους.

2. {…} Απάντησε ότι δεν ήταν θέμα προσπάθειας να πείσουμε τον Γρίβα να πάρει πιο σκληρή θέση έναντι του Μακαρίου, αλλά μάλλον, για λόγους που αναφέρθηκαν παραπάνω, δεν ήταν στα χαρτιά να υπερνικηθεί η επιρροή του Μακαρίου μόνο με τη βία.

3. {…} Ο Βασιλιάς πίστευε ότι ο ελληνικός και ο κυπριακός λαός θα μπορούσαν να συμβιβαστούν σε μία απόφαση. {…} Για παράδειγμα, δεν μπορούσε να φανταστεί ότι θα παραχωρούσε βάση στην Τουρκία εάν συνεχιστεί η κακομεταχείριση των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης. {…} Ο Βασιλιάς φαινόταν να σκέφτεται ότι μικρότερη βάση στην Καρπασία θα μπορούσε να πουληθεί με τους παραπάνω όρους, αλλά προφανώς δεν ήταν σίγουρος για τον εαυτό του.

Σχόλιο: {…} Αν και ο νεαρός Βασιλιάς δίνει αξιοθαύμαστη προσοχή στο δίλημμα της χώρας του για την Κύπρο, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το μυαλό του έχει κάπως εκτραπεί από την προοπτική του επερχόμενου γάμου του. {…}

Labouisse

Πιστή μετάφραση από τα επιλεγμένα σημεία του κειμένου που είναι αναδημοσιευμένο στον σύνδεσμο:  https://lygeros.org/76818-en/, συντεταγμένο στην αγγλική γλώσσα, η επαρκής γνώση της οποίας βεβαιώνεται σύμφωνα με το άρθρο 36 παρ.2 στοιχ. β) και γ) του Κώδικα Δικηγόρων.

Λάρισα, 10-08-2024
Η μεταφράσασα βεβαιούσα και επικυρούσα δικηγόρος Ι.Τ.
Επιμέλεια Στ. Παπαχατζή