Τηλεγράφημα από την Πρεσβεία στην Ελλάδα προς το Υπουργείο Εξωτερικών

Αθήνα, 26 Αυγούστου  1964. 3 μ.μ.

411. {…} η επιστολή του Βασιλιά στον Πρόεδρο {…}  Στην πραγματικότητα θα μπορούσαν πιθανώς να υπάρχουν δύο βάσεις, μία στη χερσόνησο της Καρπασίας  περίπου 50 τετραγωνικών μιλίων και μία στην περιοχή του Κάβο Γκρέκο περίπου 50 τετραγωνικών μιλίων, συνολικού περίπου εμβαδού όσο και οι υπάρχουσες βρετανικές βάσεις. Αναφέρθηκε και στη βάση του Καστελλόριζου. {…} Ο Κωστόπουλος ξεκαθάρισε ότι είχε λίγη εμπιστοσύνη στην ειλικρίνεια του Μακαρίου.

Το διπλωματικό σώμα Μόσχας σχολίασε πληροφορίες σχετικά με τη θέση και τις διαστάσεις των βάσεων που είναι απαραίτητες για να επιτρέψουν στην Αμερικανική Κυβέρνηση να αξιολογήσει την πρόταση του Βασιλιά  και ότι μια γραπτή δέσμευση από την πλευρά του Παπανδρέου σ’ αυτό το γεγονός θα ήταν απαραίτητη για να προστεθεί κάποιο στοιχείο πραγματικότητας στην κατάσταση.

Το επόμενο βήμα θα ήταν να ζητήσουμε από τον Γρίβα να έρθει στην Αθήνα, πιθανότατα αύριο, για να λάβει τη σύμφωνη γνώμη του, τουλάχιστον στην αρχή. {..}

Ο Κωστόπουλος εκμυστηρεύτηκε στο σοβιετικό διπλωματικό σώμα  σε «άκρως απόρρητη» βάση, ότι ο Κυπριανού και ο Γεωργατζής συμφώνησαν να υποστηρίξουν την ώθηση της Ελληνικής Κυβέρνησης  για Ένωση όταν δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες. Αυτό προφανώς περιελάμβανε συμφωνία στην αρχή της βάσης του ΝΑΤΟ και προθυμία να καταγγείλει τον Μακάριο σε περίπτωση αποστάσεώς του. {…}

Το σοβιετικό διπλωματικό σώμα  πίεσε σκληρά τον Κωστόπουλο σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση των κυπριακών/σοβιετικών διαπραγματεύσεων. {…}  Μολονότι ο Κωστόπουλος αρνήθηκε να είναι ακριβής, το σοβιετικό διπλωματικό σώμα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι αεροπλάνα, πιθανώς σοβιετικής προέλευσης, θα μπορούσαν να είναι διαθέσιμα μέσα στην επόμενη εβδομάδα περίπου, και ότι θα πιλοτάρονταν φαινομενικά από Κύπριους αλλά στην πραγματικότητα από Έλληνες πολίτες. (Σχόλιο: Ο Γαρουφαλιάς υποστήριξε κάποτε ότι η χρήση Ελλήνων πολιτικών πιλότων θα παρείχε στην Ελληνική Κυβέρνηση τον καλύτερο δυνατό έλεγχο εάν ο Μακάριος επέμενε να διατεθούν αεροπλάνα στην Ελληνική Κυβέρνηση){…}

Labouisse

Πιστή μετάφραση από τα επιλεγμένα σημεία του κειμένου που είναι αναδημοσιευμένο στον σύνδεσμο:  https://lygeros.org/76832-en/, συντεταγμένο στην αγγλική γλώσσα, η επαρκής γνώση της οποίας βεβαιώνεται σύμφωνα με το άρθρο 36 παρ.2 στοιχ. β) και γ) του Κώδικα Δικηγόρων.

Λάρισα, 10-08-2024
Η μεταφράσασα βεβαιούσα και επικυρούσα δικηγόρος Ι.Τ.
Επιμέλεια Στ. Παπαχατζή