Τηλεγράφημα από  την Πρεσβεία στην Ελλάδα προς το Υπουργείο Εξωτερικών

Αθήνα, 9 Οκτωβρίου 1964, 9  μ.μ.

685. {…} (συμπεριλαμβανομένης της απροκάλυπτης σύγκρουσης Ελληνικής Κυβέρνησης και Μακαρίου), {…} Όπως αντικατοπτρίζεται από την πρόσφατη επίθεση Τύπου κατά του Γρίβα και την επιστροφή του Δεληπέτρου από τη Λευκωσία στην Αθήνα, οι προσπάθειες της Ελληνικής Κυβέρνησης στο νησί προκαλούν εμφανείς εντάσεις και ο υπόγειος αγώνας μεταξύ Μακαρίου και Ελληνικής Κυβέρνησης γίνεται πλέον εμφανής. {…} Ενώ η Ελληνική Κυβέρνηση δεν έχει αυταπάτες ότι η συζήτηση στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών θα παράγει από μόνη της μια λύση, υποθέτει ότι τα συναισθήματα που αναμένει να αντικατοπτρίζονται και που ετοιμάζονται τώρα στο Κάιρο από τον Μακάριο θα παρέχουν πρόσθετο πολιτικό περιορισμό στους Τούρκους. {…} Αν και ειλικρινά ενοχλημένη από την προοπτική αύξησης της σοβιετικής επιρροής στην Κύπρο και στη Μεσόγειο, η Ελληνική Κυβέρνηση αναμφίβολα αισθάνεται (όπως αντικατοπτρίζεται στη συνέντευξη του Ανδρέα Παπανδρέου στη Le Monde) ότι η εισαγωγή του σοβιετικού παράγοντα χρησιμεύει όχι μόνο ως πρόσθετος περιορισμός στους Τούρκους αλλά και ως χρήσιμο στοιχείο για να αναγκάσει τις ΗΠΑ και τη Βρετανία να αντιμετωπίσουν πιο ρεαλιστικά την κατάσταση. Δεν πιστεύω ότι η δήλωση του Ανδρέα Παπανδρέου, ιδιαίτερα σχετικά με την πιθανή βάση του ΝΑΤΟ, αντανακλά τις τρέχουσες απόψεις της Ελληνικής Κυβέρνησης γενικά ή του Στεφανόπουλου ή του Γαρουφαλιά ειδικότερα. {…} Δυστυχώς η επιρροή του με τον πατέρα του είναι ένας παράγων που καθορίζει την πολιτική υψηλού επιπέδου της Ελληνικής Κυβέρνησης για την  Κύπρο. {…} Δεν βρίσκουμε στοιχεία εδώ ότι κάποιος σκέφτεται να επανεξετάσει τις προτάσεις του Acheson και σίγουρα όχι να βελτιώσει την προηγούμενη ελληνική προσφορά. {…} Η Ελληνική Κυβέρνηση ετοιμάστηκε να χρησιμοποιήσει τα στρατιωτικά και πολιτικά της μέσα στο νησί για να επισπεύσει την ένωση. Αυτό θα σήμαινε την υποστήριξη των ΗΠΑ για μια λύση που θα μπορούσε να είναι πολιτικά αποδεκτή στην Κύπρο – μια λύση που θα μπορούσε να αντέξει την αντεπίθεση του Μακαρίου. {…} Ο Πρωθυπουργός και ο Γαρουφαλιάς έχουν δηλώσει στο διπλωματικό σώμα Μόσχας και σε εμένα πολλές φορές στο παρελθόν ότι εάν οι ΗΠΑ υποστήριζαν μια λύση που θα μπορούσε να γίνει πολιτικά αποδεκτή στο νησί, οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις και ο Γρίβας θα έπαιρναν αναγκαστικά μέτρα για την απομάκρυνση του Μακαρίου εάν χρειαζόταν. {…} Τα στοιχεία φαίνονται ξεκάθαρα ότι η Ελληνική Κυβέρνηση επιδιώκει ενεργά να επεκτείνει τον έλεγχό της στο νησί α) για να αποτρέψει την επέμβαση των Τούρκων που θα οδηγούσε σε ελληνοτουρκικό πόλεμο και β) εν αναμονή της εξέλιξης της κατάστασης στην οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν αποτελεσματικά τα περιουσιακά στοιχεία της Ελληνικής Κυβέρνησης για να επιφέρει ένωση. {…}

Labouisse

Πιστή μετάφραση από τα επιλεγμένα σημεία του κειμένου που είναι αναδημοσιευμένο στον σύνδεσμο: https://lygeros.org/77001-en/, συντεταγμένο στην αγγλική γλώσσα, η επαρκής γνώση της οποίας βεβαιώνεται σύμφωνα με το άρθρο 36 παρ.2 στοιχ. β) και γ) του Κώδικα Δικηγόρων.

Λάρισα, 10-08-2024
Η μεταφράσασα βεβαιούσα και επικυρούσα δικηγόρος Ι.Τ.
Επιμέλεια Στ. Παπαχατζή