962 - Κοινωνία θεάματος και έργο ελευθερίας

Ν. Λυγερός

Όταν ο Γκυ Ντεμπόρ έγραφε την κοινωνία του θεάματος δεν ήξερε πως μετά από ένα ελάχιστο χρονικό διάστημα θα μπορούσαμε να δούμε αυτό το θέαμα της κοινωνίας που νομίζει ότι υπάρχει διότι της το έχει αποδείξει η τηλεόραση. Η τελευταία επικεντρώνει όλες τις χρήσιμες πληροφορίες για την μάζα της κοινωνίας. Στην ουσία υπάρχει μόνο και μόνο αν ο θεατής καταναλώνει την εικόνα της. Ο θεατής που όπως υπάρχει μόνο όταν υπάρχει θέαμα, γινωμένος η μάζα της κοινωνίας, μεταδίδει την απουσία της οντολογικής του ουσίας σε αυτήν. Δίχως εκείνη να συνειδητοποιεί την μεταφορά δομής που προκάλεσε. Επιπλέον έχει αφοπλίσει και το καρτεσιανό επιχείρημα της ύπαρξης μέσω της σκέψης εφόσον υπάρχει δίχως σκέψη. Η ίδια δεν γνωρίζει τη διαδικασία της αναπαράστασης και παραμένει στην παράσταση ενός έργου που δεν υπάρχει. Δεν έχει ανάγκη να λύσει το πρόβλημά της αρκεί να βλέπει ότι έχει λυθεί.

Ο φαύλος κύκλος του θεάματος της κοινωνίας είναι ότι δεν μπορούμε να καθορίσουμε τα όρια της λογικής όταν υπάρχει απώλεια σκέψης έτσι επαγωγικά κάθε άτομο της κοινωνίας απορροφάται από τη μάζα της δίχως να καταλάβει ότι έζησε μια οντολογική αλλαγή φάσης. Διότι εξασφαλίζοντας την ύπαρξη του μέσα σε αυτή τη μάζα για λόγους επιβίωσης, ξεχνά σε αυτή την διαδικασία την προσωπικότητά του. Με αυτόν τον τρόπο ενισχύει το σύστημα της μάζας και επαληθεύεται η προφητεία του ότι κανείς δεν μπορεί να αντισταθεί στη δύναμή της.
Η ύπαρξη της θεωρίας παχνιών μέσω τον παχνιών συνεργασίας αποδεικνύει ότι αυτό το φαινόμενο δεν είναι αναπόφευκτο και εξαρτάται ριζικά και μάλλον ριζοσπαστικά από την προσωπική προσέγγιση κάθε ανθρώπου. Η θεωρία αποδεικνύει ακόμα και μέσα από την ιδέα του αλτρουισμού ότι ο άνθρωπος δεν είναι αναγκαστικά καταδικασμένος να γίνει ένα άτομο. Είναι θέμα ελεύθερης βούλησης η ύπαρξη του. Η στρατηγική που μπορεί να αναπτύξει κανείς όχι μόνο για να επιβιώσει και να ζήσει είναι πολύ πιο ελεύθερα απ’ ότι νομίζει κανείς και απ’ ό,τι του δίνουν να πιστέψει. Είναι βέβαια πιο εύκολο να ζήσει κανείς μέσα στο πλαίσιο μιας κοινωνικής μάζας. Μα το ερώτημα είναι αν αυτή η ύπαρξη είναι όντως ζωή. Η ύπαρξη δεν γίνεται ζωή επειδή την ονομάζουμε ζωή. Η ζωή καθορίζεται και από εσωτερικές ανάγκες που περιπλέκονται και με τις ανάγκες του συνόλου όταν αυτό δεν είναι αναγκαστικά μια κοινωνική μάζα.

Στον τομέα της πολιτικής όταν είμαστε βέβαια σε ένα ηθικό πλαίσιο και πρέπει να παρθούν σημαντικές αποφάσεις για το κράτος, το θέαμα της μάζας δεν είναι απαραίτητο. Πρέπει κάθε πολιτικός που έχει φτάσει στο ανώτερο επίπεδο να εργάζεται για το λαό και την πατρίδα του δίχως να προσπαθεί να κολακεύσει μια κοινωνία του θεάματος που δεν έχει ουσία.