Το Σύμφωνο της Ιεράς Συμμαχίας που υπογράφτηκε στις 20 Μαΐου 1571 μεταξύ Ισπανίας, Ενετίας και Πάπα, δεν είναι απλώς τυπικό και διπλωματικό. Είναι στρατηγικό, αλλά και συμβολικό. Και βέβαια, αυτό δεν ισχύει μόνο για τη χριστιανοσύνη, μα και για το σκλαβωμένο ελληνισμό. Η Sacra Liga έχει ως κύριο σκοπό την εκδίωξη των Τούρκων από τις χριστιανικές χώρες. Είναι ένα σχέδιο μεγάλης εμβέλειας που δημιουργεί ένα νέο δόγμα. Η πρώτη επίπτωση αυτού του δόγματος είναι ότι η Οθωμανική Αυτοκρατορία δεν διαθέτει κυρίαρχη στρατηγική σύμφωνα με την ορολογία της θεωρίας παιγνίων. Για να κατανοήσουμε το ριζοσπαστικό χαρακτήρα αυτού του νέου νοητικού σχήματος, αρκεί να υπενθυμίσουμε την ύπαρξη της Συνθήκης Ειρήνης μεταξύ Βενετίας και Τουρκίας στις 2 Οκτωβρίου 1540 με την οποία η Βενετία αναγκάζεται ν’ αφήσει στο έλεος των Τούρκων το Ναύπλιο και τη Μονεμβασία. Συνεπώς, η Sacra Liga θέτει ουσιαστικά μία νέα αρχή για τη γεωστρατηγική της Μεσογείου. Η Συμμαχία είναι το αποτέλεσμα μιας αλληλεξάρτησης εναντίον ενός κοινού εχθρού. Είναι όμως κι ένα σύστημα tabula rasa που ενεργοποιεί μια αλυσίδα του Markov. Το πιο πρακτικό και εντυπωσιακό αποτέλεσμα του Συμφώνου είναι η περίφημη Ναυμαχία της Ναυπάκτου στις 7 Οκτωβρίου 1571. Οι χριστιανικοί στόλοι της Ισπανίας, της Βενετίας, της Γενεύης, της Νεάπολης, της Σικελίας και του Βατικανού αποτελούνται από 285 πλοία. Ενώ ο τουρκικός στόλος διαθέτει 273 πλοία. Η νίκη εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας είναι πρώτα από όλα η ήττα του μουσουλμανικού δόγματος. Καταρρέει το δόγμα και με αυτό η ίδια η κεντρική δομή της Αυτοκρατορίας. Η αλυσίδα του Markov έθεσε το δεύτερο κρίκο. Έτσι, το μεγαλύτερο πρόβλημα για την Οθωμανική Αυτοκρατορία δεν είναι η καθαυτή ήττα στη Ναύπακτο, αλλά η αρχή της αμφισβήτησης στα κατεχόμενα εδάφη. Και αυτό ισχύει και για τον ελληνισμό που μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης και την πτώση της Αυτοκρατορίας της Τραπεζούντας δεν είχε πια κανένα στήριγμα και σημείο αντίστασης. Βέβαια, η Συνθήκη Ειρήνης στις 7 Μαρτίου 1573 μεταξύ Βενετίας και Τουρκίας θα μπορούσε να είχε καθηλώσει τον ελληνισμό εφόσον και η Κύπρος πια ανήκει στην Οθωμανική Επικράτεια. Η Βενετία χάνει σταδιακά την επιρροή της στο αποικιακό της σύστημα, όμως αντιστέκεται με τη Συμμαχία Ρώμης που υπογράφτηκε και πάλι με την Ισπανία και τον Πάπα στις 25 Μαΐου 1574, ενώ η Συνθήκη Ειρήνης της είχε απαγορεύσει κάθε συμμαχία εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Είναι μέσα σε αυτό το νέο πλαίσιο, που παραμένει έμμεσο για τον ελληνισμό, που γεννιούνται τα επαναστατικά κινήματα των Ελλήνων. Με άλλα λόγια, η συμβολή του Συμφώνου της Ιεράς Συμμαχίας είναι η δημιουργία ενός νέου δόγματος όπου η επανάσταση εναντίον του κατοχικού καθεστώτος δεν είναι πια μια ουτοπία, αλλά ένα όραμα. Όμως για να γίνει το όραμα αρχή πραγματικότητας, θα πρέπει να περιμένουμε το φιλόσοφο το 1601.