Κάθε εισβολή έχει τα ίδια χαρακτηριστικά. Είναι ιδανικά αστραπιαία, είναι στην πραγματικότητα βίαιη, αποτελεί ένα μέσο προς το κατοχικό σύστημα και λειτουργεί ως παράδοξο της στρατηγικής εφόσον είναι μια άμεση διαδικασία και ένας έμμεσος τρόπος κατάκτησης μιας τοποθεσίας που είναι το κλειδί ενός ακραίου συστήματος διαμόρφωσης. Τα αποτελέσματα μιας εισβολής είναι σχεδόν πάντα θετικά όσον αφορά στη γεωπολιτική, διότι επιτρέπουν εκ των υστέρων διπλωματικούς ελιγμούς σ’ ένα ευνοϊκό πλαίσιο για τους κατακτητές. Γεωστρατηγικά, όμως, η βίαιη εισβολή αναγκάζει τον εισβολέα να εφοδιάσει τον στρατό και να αναπτύξει ένα αποτελεσματικό εφοδιαστικό σύστημα για να ξεπεράσει το πρόβλημα που δημιουργείται με την επαφή με τον πληθυσμό. Ανθρώπινα, βέβαια, δεν είναι παρά μια άθλια παραβίαση του δικαιώματος του λαού, ο οποίος χρησιμοποιείται με έναν εκβιαστικό τρόπο ως μοχλός πίεσης του αντιπάλου.

Όταν όμως η εισβολή συνδυάζεται με το σύστημα της εγγυήτριας δύναμης που αντιπροσωπεύει μια ειρηνική και ανθρωπιστική πρόσβαση, τότε ξεπερνά τα όρια της κλασικής στρατηγικής και μετατρέπεται σε ψυχολογικό πόλεμο. Με τη δικαιολογία του ανθρωπιστικού, ο εισβολέας παραμερίζει το ανθρώπινο. Και ενώ το πρώτο δημιουργείται για το δεύτερο, τελικά χρησιμοποιείται για την εξαφάνισή του. Ο πόλεμος ήδη δεν είναι ανθρώπινος, αλλά όταν παίρνει αυτήν τη μορφή είναι και ύπουλος. Διότι σ’ αυτήν την περίπτωση χρησιμοποιείται ως προέκταση μιας επιθετικής εξωτερικής πολιτικής. Η συστηματική χρήση του ανθρωπιστικού στοιχείου ως αιτία καταπολέμησης του ανθρώπινου είναι απάνθρωπη.

Ο Ο.Η.Ε. και ειδικά η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν πρέπει να μετατραπούν σε ανθρωπιστικά συστήματα, επειδή δεν είναι ικανά να προστατεύσουν τους λαούς. Η βοήθεια προς τους καταπιεσμένους δεν πρέπει να οφείλεται σ’ έναν ψυχολογικό πόλεμο, που εκμεταλλεύεται τις τύψεις της μάζας η οποία ζει μέσα στην αδράνεια. Η ανθρωπιστική βοήθεια δεν πρέπει να βοηθάει κρατικά συμφέροντα, μα ανθρώπινες έκτακτες ανάγκες. Όχι όμως αυτές που προκαλεί ο πόλεμος της βοήθειας. Ο Έλληνας έζησε και ζει ακόμα τις επιπτώσεις του πολέμου της βοήθειας και γι’ αυτόν τον λόγο η ελληνική κοινή γνώμη αντιδρά έντονα στους βομβαρδισμούς των πόλεων, πληγώνεται από το δράμα των αμάχων και αντιμετωπίζει με φόρτιση την εισβολή. Δεν είναι τα συναισθήματα που σε κάνουν να υποφέρεις για το μαρτύριο του άλλου, είναι η ζωή και ο αλτρουϊσμός: η ζωή , διότι έχεις μέσα σου τις πληγές μιας άλλης εισβολής, ενός άλλου πολέμου, ο αλτρουϊσμός , διότι η νοημοσύνη σου σού επιτρέπει να εισχωρήσεις μέσα στον πόνο του άλλου, και τα δύο, όταν είσαι ο απόγονος ενός παρελθόντος που καταδικάζει το μέλλον.

Ο σημερινός πόλεμος θυμίζει εφιάλτες που πολλοί προσπαθούν να ξεχάσουν. Και επειδή κοιτάζεις μόνο τι γίνεται την ημέρα, δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν εφιάλτες τη νύχτα. Η μέρα γεννιέται από τη νύχτα, η νύχτα από τη μέρα. Ακόμα κι αν προσπαθήσεις να κρύψεις το ένα, αυτό υπάρχει μέσα στο άλλο. Το όνειρο της πραγματικότητας δεν μπορεί να ξεπεράσει τον εφιάλτη της ιστορίας. Ούτε η θέληση της κοινωνίας μπορεί να εκτελέσει τη μνήμη του λαού.

Ο λαός μας ξέρει τι σημαίνει το άνοιγμα ενός μετώπου στον βορρά, και το συμβατικό περιβάλλον των διπλωματικών λύσεων δεν πρέπει να μας κάνει να ξεχάσουμε τα προβλήματα και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Κι αν ένας λαός υποφέρει άδικα, δεν πρέπει να το βλέπουμε ως μαρτύριο της ιστορίας, μα ως παράδειγμα της αξίας του ανθρώπου. Η ιστορία δεν έχει τέλος διότι ζει μέσα στη μνήμη μας και η μνήμη μας πρέπει να ζήσει με το παρόν. Και δεν πρέπει να περιμένουμε τίποτα από τον πόλεμο της βοήθειας εκτός από τη λήξη του. Δεν είναι ο θάνατος που βασανίζει τους ανθρώπους, μα η σκλαβιά της αδικίας, διότι είναι μέσα της που ζουν οι λαβωμένες μνήμες.