Πριν από μερικούς μήνες όταν βρισκόμουν στην Κύπρο σε μια γνωστή εταιρεία δημοσκοπήσεων έδωσα μία διάλεξη με θέμα αφηρημένη συνδυαστική και στατιστικά μοντέλα. Σ? αυτό το ειδικό πλαίσιο απέδειξα ότι υπάρχουν φαινόμενα που δεν ανήκουν άμεσα στον στατιστικό τομέα και που εξηγούνται μόνο και μόνο αν κάνουμε συνδυαστική πριν τη στατιστική ανάλυση διότι περιέχουν μαθηματικές ιδιότητες που δημιουργούν ένα θόρυβο ο οποίος δίνει μια λανθασμένη ερμηνεία όταν προσπαθούμε να τον εξετάσουμε κλασσικά. Η ιδέα της διάλεξης ήταν ότι πρέπει πρώτα να βρούμε τη σημαντική πληροφορία κι ύστερα να την αναλύσουμε στατιστικά, τρόπος που αποτελεί μια καινοτομία στον τομέα της στατιστικής και που έχει ήδη εφαρμογές στον τομέα της φυσικής και της βιολογίας. Τι γίνεται όμως στην πρακτική όταν μια εταιρεία πρέπει να κάνει μια δημοσκόπηση περί εθνικά θέματα. Όχι μόνο δεν χρησιμοποιεί τις ιδέες που προέρχονται από τη θεωρητική έρευνα αλλά και διαμορφώνει το ερωτηματολόγιο και την ανάλογη ερμηνεία.
Ας υποθέσουμε ότι έχουμε κάνει μια δημοσκόπηση και το αποτέλεσμα δεν συμπίπτει με τις ιδέες της εξουσίας π.χ. θέλει το ναι και η πλειοψηφία του πληθυσμού θέλει το όχι. Δεν μπορείτε βέβαια να αλλάξετε τα αποτελέσματα, μπορείτε όμως να τα εξηγήσετε με τον δικό σας τρόπο. Για να πετύχετε αυτό στο ερωτηματολόγιό σας βάζετε διάφορες ερωτήσεις που δεν έχουν άμεση σχέση με το αρχικό και σημαντικότερο ερώτημα. Σ? αυτές τις ερωτήσεις πάλι θα βρείτε διάφορες πλειοψηφίες που θα σας επιτρέψουν επιλέγοντας τις σωστά, να ερμηνεύσετε σωστά να ερμηνεύσετε το αρχικό ερώτημα. ¶ρα, σημασία δεν έχει το αποτέλεσμα μα η ερμηνεία του αποτελέσματος. Κι ?έτσι διατηρείτε την κυριαρχία σας στον τομέα της πληροφόρησης και έμμεσα της κοινωνίας.

Ακόμα κι αν το αρχικό ερώτημα είναι λανθασμένο εκ των προτέρων, δηλαδή υπάρχει ήδη στατιστικός θόρυβος στο πλαίσιο της ερώτησης μπορείτε πάλι να χρησιμοποιήσετε αυτή τη στρατηγική για να αχρηστεύσετε όχι μόνο το αποτέλεσμα (εφόσον ήταν εξ? αρχής λανθασμένο) αλλά και την κοινή γνώμη. Διότι όλοι κοιτάζουν τους αριθμούς αλλά εσείς καθορίζετε τι πρέπει να δουν δίνοντας τους εξηγήσεις. Υπάρχουν βέβαια και τρόποι πιο απλοί όπως η παρουσίαση των αποτελεσμάτων όμως είναι πιο εύκολα εντοπίσημοι.

Πιο συγκεκριμένα όσο αφορά την Κύπρο μας έγιναν ήδη διάφορες δημοσκοπήσεις πάνω στο σχέδιο Ανάν δήθεν για να γίνει γνωστή η κοινή γνώμη που στην πλειοψηφία της δεν έχει ενημερωθεί ικανοποιητικά. Το σχέδιο δεν είναι ούτε η λύση, ούτε μια λύση, είναι απλώς ένα τέχνασμα, μια στρατηγική κίνηση. ¶ρα αν θέλετε όντως να αναλύσετε μια δημοσκόπηση μην κοιτάτε μόνο τους αριθμούς. Κοιτάξτε πρώτα ποιος οργανισμός την έκανε και για ποιον, με ποια ερμηνεία εξηγείται το αποτέλεσμα και πως το παρουσιάζουν. Στον τομέα της διαμόρφωσης της κοινής γνώμης, όπως και πιο γενικά στην στρατηγική, σημασία δεν έχει το τι είσαι αλλά το πώς φαίνεσαι. Αν προσέξετε καλά αυτή τη διαφορά τότε μερικές φορές θα καταφέρετε να διακρίνετε την οντότητα μες στο φαινόμενο. Η μόνη σας δύναμη δεν είναι η μάζα της κοινής γνώμης μα το ανθρωπινότερό σας στοιχείο, η νοημοσύνη σας. Μόνον αυτή είναι ικανή να δει αυτό που όλοι κοιτάζουν.