84829 - Καταγραφή: Στρατηγική αξία Συνθήκης Washington
Ν. Λυγερός
Υπάρχουν συνθήκες και συνθήκες. Μερικές είναι φτιαγμένες για την ειρήνη που τελικά δεν λειτουργούν με τον τρόπο που νομίζουμε και υπάρχουν και οι συνθήκες που είναι φτιαγμένες για να δημιουργήσουν συμμαχίες. Μία απ’ αυτές τις συνθήκες είναι η συνθήκη της Washington του 1949, η οποία ενεργοποίησε το ΝΑΤΟ, το λεγόμενο ΝΑΤΟ. Πρέπει να καταλάβουμε ότι για εκείνα τα δεδομένα, αυτή η συνθήκη ήταν μία καινοτομία. Γιατί; Γιατί είμασταν πριν τον ψυχρό πόλεμο, εννοώ ante cold war, μετά ήρθε ο ψυχρός πόλεμος και καταλαβαίνουμε ότι πρέπει να προετοιμάσουμε τον κόσμο για τα δεδομένα που θα έρθουν. Άρα το 1949, δηλαδή μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, μετά την Γιάλτα, μετά από τα δεδομένα που θα τελειώσουν τον πόλεμο και με την ουρά του, έρχεται λοιπόν το 1949 και βλέπουμε εδώ ότι υπάρχουν ιδρυτικά μέλη που θα σκεφτούν από την αρχή ότι πρέπει να γίνει αυτή η συμφωνία μεταξύ της Ευρώπης και της Αμερικής για την προστασία πρώτα απ’ όλα της Ευρώπης σε σχέση με το ναζιστικό καθεστώς, αλλά και το κομμουνιστικό καθεστώς, γιατί καταλαβαίνουν ότι υπάρχει ένα διπολικό σύστημα, καταλαβαίνουν όλοι ότι η Σοβιετική Ένωση δεν πρόκειται να σταματήσει τον επεκτατισμό της και καταλαβαίνουν όλοι ότι πρέπει να υπάρχει αυτή η συμμαχία, γιατί ούτως ή άλλως και στους δύο παγκόσμιους πολέμους είχαμε την Αμερική που ήρθε να βοηθήσει την Ευρώπη, όχι άμεσα, έμμεσα και μετά από δύσκολες συνθήκες, πάντως έγινε και αυτό ήταν το αποτέλεσμα, ότι δικαιώθηκε ουσιαστικά ο Churchill. Όταν βλέπουμε αυτά τα δεδομένα, όταν βρισκόμαστε και σε άλλες χώρες του ΝΑΤΟ από τα ιδρυτικά μέλη εννοώ, όπως είναι η Νορβηγία, βλέπουμε ότι τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά, γιατί όταν έχεις σύνορα με την Σοβιετική Ένωση και στη συνέχεια με τη Ρωσία, όταν έχεις δίπλα σου ανθρώπους που θεωρούν ότι είναι ουδέτεροι γιατί δεν καταλαβαίνουν ακριβώς τι πρόκειται να γίνει και όταν, από την άλλη πλευρά είναι ο Ατλαντικός που σε ενώνει με την Αμερική και τον Καναδά, καταλαβαίνεις ότι αυτό το συμμαχικό πλαίσιο είναι πολύ σημαντικό, το ίδιο ισχύει βέβαια και για την Ισλανδία. Όταν βλέπουμε αυτόν τον άξονα, Αμερική, Καναδά, Ισλανδία και Νορβηγία σε σχέση με την Ευρώπη, καταλαβαίνουμε ότι είναι κι ένα τόξο άμυνας, το οποίο θα λειτουργήσει ενεργά και είναι σημαντικό να το έχουμε στο μυαλό μας γιατί μπορεί στην Ελλάδα να μπήκαμε μόνο πιο μετά, μαζί με την Τουρκία μάλιστα, δεν είμασταν στα ιδρυτικά μέλη, άρα δεν είμασταν σε αυτόν τον συλλογισμό που αφορούσε το βορειοατλαντικό σύμφωνο, αλλά στη συνέχεια όμως καταλάβαμε και εμείς και οι άλλοι ότι έπρεπε να είμαστε σε αυτό το πλαίσιο για να μπορεί να υπάρχει αυτή ή άμυνα και στη Μεσόγειο. Όταν έχουμε μια ολοκληρωμένη εικόνα της όλης οργάνωσης και πώς λειτούργησε οργανικά και ανθεκτικά, καταλαβαίνουμε ότι ήταν πολύ σημαντικό να γίνει αυτή η πράξη, πολλοί θεώρησαν ότι δεν θα λειτουργήσει, για πολλά χρόνια και βλέπουμε ότι ακόμα και φέτος λειτουργεί ενεργά, άρα υπάρχει μια συνέχεια που είναι εντυπωσιακή, από την άλλη πλευρά σε επίπεδο Σοβιετικής Ένωσης είχαμε το ανάλογο με την Comecon που δεν λειτούργησε και σταμάτησε έμπρακτα το ’91, καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι εμείς που το βλέπουμε κάπως διαφορετικά, χωρίς απαραίτητα να έχουμε αυτή την μεγάλη εικόνα, θεωρούμε ότι το ΝΑΤΟ είναι μία μορφή πολυτέλειας. Στην πραγματικότητα έχει μία ουσιαστική ύπαρξη πάνω στον Ατλαντικό, τον οποίο τον βλέπει, όπως βλέπουμε εμείς τη Μεσόγειο, άρα ένας κεντρικός πυρήνας πάνω στον οποίο ενώνεται η Αμερική με την Ευρώπη και είναι σημαντικό γιατί όταν κοιτάζουμε πολύ βόρεια, εννοώ προς τον Βόρειο Πόλο, αυτά τα πράγματα είναι πολύ κοντινά κι έχουμε μια ζώνη επαφής και συμμαχική και εχθρική σε σχέση με τα διαφορετικά συμφέροντα που υπάρχουν ακόμα και σε θέματα υφαλοκρηπίδας, ΑΟΖ κτλ Άρα πρέπει να είμαστε ενημερωμένοι, να έχουμε αυτή την μεγάλη εικόνα και να καταλαβαίνουμε ότι η Αμερική είναι πιο ευρωπαϊκή απ’ ό,τι πιστεύουμε, η Ρωσία είναι λιγότερο ευρωπαϊκή απ’ ό,τι πιστεύουμε, η Κίνα δεν έχει καμία σχέση με τα ευρωπαϊκά δεδομένα και κατά συνέπεια, όταν κοιτάζουμε το ΝΑΤΟ πρέπει να καταλαβαίνουμε γιατί προσελκύει άλλες χώρες, γιατί έχει αυτές τις δυνατότητες και γιατί μπορεί όντως να προστατέψει χώρες από μία πολεμική φάση με την ενεργοποίηση του άρθρου 5, το οποίο λειτουργεί ακόμα και προληπτικά και το είδαμε με πολύ έμπρακτο τρόπο με την έναρξη της Φινλανδίας και στη συνέχεια της Σουηδίας, ακόμα κι αν περιμένουμε την τελική φάση. Αυτό που έχει σημασία λοιπόν είναι να καταλάβουμε ότι όταν βρισκόμαστε σε αυτόν τον πυρήνα που ξέρει τι σημαίνει επέκταση, όταν κοιτάζουμε τι έγινε το 1949, καταλαβαίνουμε ότι ήταν μια τεράστια καινοτομία με μία τεράστια ουρά, η οποία είχε μία υψηλή στρατηγική μέσα στον πυρήνα της και γι’ αυτό είναι ακόμα ενεργή και τώρα.