Όλοι ξέρουμε τι είναι η Ιστορία, όλοι ξέρουμε τι είναι η ψεύτικη Ιστορία, ξέρουμε τι είναι η πλαστή ιστορία, ξέρουμε τι είναι μια παράλληλη ιστορία, έχουμε μάθει μαζί τι είναι η βαθιά Ιστορία, έχουμε μάθει μαζί τι είναι η αναβαθμισμένη, αλλά θα θέλαμε αυτή τη φορά, σ’ αυτό το Masterclass, να ασχοληθούμε με την αξιόπιστη. Αλλά θα μου πείτε τι είναι αξιόπιστη σε σχέση με το άλλο. Βαθιά ιστορία, ας πούμε,  θα μπορούσατε να πείτε ότι είναι μάλλον αυτό γιατί σημαίνει ότι υπάρχει ένας πυρήνας. Άρα η βαθιά ιστορία μπορεί να είναι και αυτή πλαστή και το λέω γιατί, όπως ξέρετε, στον τομέα της έρευνας, ειδικά στον τομέα της Αρχαιολογίας, συνεχώς υπάρχουν αναθεωρήσεις, λέμε ότι το βλέπαμε έτσι, μ’ αυτόν τον τρόπο και μετά δεν το ξέρουμε και μετά αλλάξαμε. Δίνω συνοπτικά παραδείγματα. Λέγαμε π.χ. ότι ο Διόνυσος  ήταν ένας νέος θεός σε σχέση με τους άλλους, ενώ στην πραγματικότητα αποδείξαμε το 1992 ότι ήταν ήδη στον μυκηναϊκό πολιτισμό, π.χ. λέγαμε ότι η Αφροδίτη ήταν μια παλιά  θεά,  στην πραγματικότητα δεν υπάρχει στον μυκηναϊκό πολιτισμό. Άρα βλέπετε ότι αυτά εδώ τα αναθεωρούμε  και επίσης βέβαια, ξαναπαίρνω το παράδειγμα με τον μυκηναϊκό πολιτισμό, όταν διαβάσαμε επιτέλους τις πινακίδες, καταλάβαμε ότι δεν έλεγαν ακριβώς τα ίδια πράγματα που έλεγε ο  Όμηρος με το δικό του σκεπτικό ούτε βέβαια και οι τρεις τραγικοί.  Άρα αυτά τα αλλάζουμε, δεν μας πειράζει γιατί ο  Όμηρος δεν έγραψε Ιστορία, δεν ήταν ο Ηρόδοτος και βέβαια οι τραγικοί δεν έγραφαν Ιστορία. Άρα έχουμε κάθε φορά ένα μείγμα ιστορίας και μυθολογίας. Αυτό το λέω τώρα για τη βαθιά.
Η αναβαθμισμένη σίγουρα είναι σωστή και θα αποδείξουμε βέβαια ότι η Αξιόπιστη Ιστορία πρέπει να είναι αυτή που είναι αναβαθμισμένη, αλλά θα μπορούσε να μην είναι αναβαθμισμένη από την αρχή, δηλαδή να είναι ως ιστορία αξιόπιστη και να έχει ενσωματωθεί στην Ιστορία της Ανθρωπότητας μ’ αυτόν τον τρόπο. Η αναβάθμιση ουσιαστικά υπονοεί ότι κάποιος προσπάθησε να τη χαλάσει, κάποιος προσπάθησε να την παραποιήσει και στη συνέχεια με άλλες έρευνες, όχι μόνο αναθεώρηση, καταλάβαμε ότι με αρχαιολογικά στοιχεία, ιστορικά στοιχεία, τελικά τα πράγματα είχαν γίνει μ’ έναν άλλο τρόπο. Το βλέπουμε και στις θρησκευτικές έρευνες, στη θεολογία κ.λπ..
Το αξιόπιστο πώς να το ορίσουμε; Άρα πρέπει να είναι μία ιστορία που να έχει μια αξία. Θα μου πείτε ότι η ιστορία είναι απλώς μια γραφή,  γιατί να έχει αξία ή να μην έχει αξία; Η αξία, θα την ορίσουμε έτσι μ’ αυτόν τον τρόπο εδώ, θα είναι σε σχέση με την Ανθρωπότητα. Θα μπορούσατε να μου πείτε, γιατί αυτό δεν είναι αυθαίρετο; Δεν είναι αυθαίρετο γιατί όταν εμείς μιλάμε για την ιστορία, μπορούμε να πούμε πολλά πράγματα για τη δική μας την ιστορία και μετά λέμε για την ιστορία των άλλων. Εδώ έχουμε κάνει ακόμα και συμφωνίες, υποτίθεται, ότι ο καθένας έχει την ιστορία του και μπορεί να ερμηνεύσει το κείμενο όπως θέλει. Στην πραγματικότητα είναι τι προβάλλουμε μετά. Άρα θέλω να σας πω π.χ. για το νομικό πλαίσιο για να το χαρεί η Στέλλα, είναι ότι άμα έχουμε ένα νομικό κείμενο, αν αυτό είναι αναγνωρισμένο από τα Ηνωμένα Έθνη, έχει άλλη βάση από το να είναι αναγνωρισμένο μόνο από την επίσημη εφημερίδα της Ελλάδος. Δεν έχει σημασία, δεν είναι το ίδιο επίπεδο, γιατί υπάρχει μια αναγνώριση από τους άλλους.
Άρα θα μπορούσαμε να πούμε ότι η Αξιόπιστη Ιστορία είναι η αναγνωρισμένη. Αλλά θα μου πείτε αναγνωρισμένη με ποιον τρόπο; Πρέπει να κατασταλάξει. Θυμάστε ότι για τους  Άγιους χρειαζόμαστε έναν αιώνα για να καθορίσουμε αν ένας υποψήφιος  Άγιος μπορεί να γίνει  Άγιος. Η ιδέα είναι και για την εκκλησία  ότι πρέπει να υπάρχει ένα πάχος ιστορίας για να μπορούν να εκτιμήσουν τι έχει γίνει τότε, τι έχει γίνει μετά και πώς το είδε τελικά η Ανθρωπότητα. Άρα θα μπορούσα να πω ο τίτλος να ήταν η παχιά ιστορία, αλλά επειδή στην Ελλάδα ξέρουμε μόνο τις αγελάδες σε αυτόν τον τομέα, προτίμησα να είναι η αξιόπιστη. Άρα θα είναι η αξία, όπως έχουμε το Άξιον εστί, όπως έχουμε το  divinum est, άρα έχει μια αξία με την έννοια επίσης που δίνουμε κι εμείς όταν πεθαίνει κάποιος που έχει αφήσει ένα έργο, λέμε άξιος.
Άρα αυτή η ιστορία για εμένα γιατί έχει σημασία. Φανταστείτε τώρα ότι ο πολιτισμός μας εξαφανίζεται για διάφορους λόγους. Εδώ βλέπετε ακόμα και σεισμούς που σας ξαφνιάζουν, τα βλέπετε τα μεγέθη, πράγματα που θεωρούμε δεδομένα δεν υπάρχουν πια. Π.χ. σεισμοί, θα μπορούσαν να είναι ηφαίστεια, θα μπορούσαν να είναι τσουνάμι, τα έχουμε ζήσει στις Φιλιππίνες, τα έχουμε ζήσει στην Πομπήια. Έχουμε πολλά παραδείγματα τέτοιου τύπου, ότι ένας πολιτισμός μπορεί ξαφνικά να εξαφανιστεί. Το ερώτημα είναι αν στο τέλος, όταν εμείς τον ξαναβρούμε, θα λέμε ότι ήταν άξιος πολιτισμός. Αυτό είναι το ερώτημα που θέτω. Άμα λοιπόν το δείτε με αυτόν τον τρόπο είναι κατ’ αναλογίαν αυτό που λέμε για έναν άνθρωπο που έχει αφήσει ένα έργο και λέμε άξιος, εδώ φανταστείτε λοιπόν ότι είναι ένας  πολιτισμός που έχει πεθάνει και μετά θέλουμε να πούμε αν θα είναι δόκιμο να χρησιμοποιήσουμε τη λέξη άξιος.
Αυτό λοιπόν θα το δούμε με την Αξιόπιστη Ιστορία. Θα μου πείτε ότι εξήγησα το άξιος αλλά δεν εξήγησα την πίστη. Γιατί πρέπει να πιστέψεις τώρα. Δηλαδή τι εννοώ μ’ αυτό; Είναι πάντοτε το ίδιο πρόβλημα που έχουμε και με τον Robinson Crusoe. Είναι ότι άμα  είσαι μόνος σου σ’ ένα νησί, πώς μπορείς να αποδείξεις ότι υπάρχεις.  Μπορείς ν’ αφήσεις ίχνη, μπορείς ν’ αφήσεις τεκμήρια, αλλά πρέπει κάποιος άλλος να πει ή τουλάχιστον σε μερικούς αιώνες για να αποδείξει ότι ήσουν εδώ. Το έχουμε δει  και στη μουσικολογία σε σχέση με τον Vivaldi,
τον Bach και τον Mozart. Η ιδέα είναι ότι πρέπει να υπάρχει ένας μάρτυρας. Πρέπει λοιπόν να υπάρχει κάποιος που πράττει το έργο και κάποιος που μαρτυρεί ότι υπάρχει το έργο. Αυτός ο μάρτυρας μπορεί να είναι απλώς παρατηρητής, θέλω να πω ότι δεν είναι απαραίτητο να είναι ενεργός, απλώς το βλέπει. Το ερώτημα τώρα είναι αν το πιστεύει. Άρα για να δείτε σε σχέση με το τι κάναμε στην εισαγωγή, ένας μάρτυρας μπορεί να είναι  ο αρχαιολόγος. Αυτός λοιπόν που θα κοιτάξει αρχαιλογικά ένα γεγονός και μπορεί να το αλλάξει ή να το ενισχύσει ανάλογα με το τι έχει βρει, θα είναι ένας μάρτυρας. Αλλά δεν μπορεί να είναι απαραίτητα άμεσος, αλλά υπάρχει. Κοντά στη Λυών υπάρχει ένα ωδείο αρχαίο της ρωμαϊκής εποχής. Παλιά στον μεσαίωνα φαινόταν μόνο το πάνω μέρος του και αυτό ουσιαστικά έλεγαν τότε ότι ήταν των  Σαρακηνών, πάνω-κάτω όταν δεν ήξεραν τι ήταν, έλεγαν των Σαρακηνών. Και φανταστείτε τώρα όταν έγιναν οι ανασκαφές το 1943, ανακάλυψαν ότι αυτό το μονοπάτι που ήταν των Σαρακηνών, ήταν το λοξό πάνω μέρος του ωδείου του αρχαίου, το οποίο ανακαλύψαμε εξ ολοκλήρου με τις ανακαλύψεις του Amable Audin. Η ιδέα είναι ότι μπορεί ο μάρτυρας να είναι σε μεγάλη απόσταση από τα γεγονότα. Αυτό δεν μας πειράζει. Αλλά πρέπει να υπάρχει κάποιος άλλος. Μπορεί να σας θυμίσει με μία διεύρυνση ότι ένα παπάς δεν μπορεί να κάνει τη λειτουργία μόνος του στην εκκλησία. Πρέπει να υπάρχει και κάποιος άλλος. Εδώ όμως βλέπετε ότι ο κάποιος άλλος μπορεί να μπει και μετά από δύο αιώνες. Δεν είναι ακριβώς το ίδιο, είναι  μια γενίκευση.
Άρα λέω λοιπόν ότι έχουμε την αξία, έχουμε το πιστεύω αυτό που βλέπω, αυτό που καταλαβαίνω, και μετά έχουμε την ιστορία άρα είναι το καταγράφω. Άρα η Αξιόπιστη Ιστορία θα είναι αυτή που είναι καταγεγραμμένη, άξια, πιστή και το σημείο αναφοράς είναι η Ανθρωπότητα. Άρα θα μου πείτε αν αυτό μας ενδιαφέρει. Θα το εξετάσουμε τώρα με διάφορα παραδείγματα.