Θα θέλαμε σ’ αυτό το podcast να ασχοληθούμε με ένα μουσικό θέμα που αφορά ειδικά το κούρδισμα των οργάνων, που σχετίζεται βέβαια με τα έγχορδα. Κι αυτό γιατί πρώτα απ’ όλα εμείς αρχίζουμε θεωρητικά από την κλίμακα του Πυθαγόρα. Εκεί ξέρουμε ότι άμα πάρουμε την οκτάβα, που είναι το πιο λογικό, γιατί πάμε από έναν ήχο στον άλλον ήχο με τον ίδιο τρόπο, μετά χρησιμοποιούμε πιο πολύ την πέμπτη.  Στην πέμπτη η διαφορά μεταξύ των νοτών είναι πολύ σημαντική, θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι κι από τις πιο απλές, είναι αυτές που θεωρούμε   που είναι οι πιο αρμονικές, ακούγονται καλύτερα και φαίνεται να είναι πιο καθαρός ο ήχος. Άρα με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να πούμε ότι, άμα  πάρουμε τα έγχορδα ειδικά, ας  ξεκινήσουμε με το βιολί, θα δούμε ότι το γεγονός ότι επιλέγουμε το σολ ρε λα μι που είναι ανά πέμπτη, άρα έχουμε τέσσερις χορδές, είναι κάτι σημαντικό, όχι μόνο για το βιολί, θα το δούμε βέβαια και για το μαντολίνο, που αφορά ακριβώς τις ίδιες χορδές, υπάρχει και το banjo τενόρο που έχει τις ίδιες χορδές ακόμα κι αν είναι μια οκτάβα  διαφοροποίησης, πάντως πρέπει να καταλάβουμε ότι αυτές οι τέσσερις νότες, σολ ρε λα μι, είναι πολύ σημαντικό να το έχουμε στο μυαλό μας πώς είναι δομημένο για να δούμε μετά να κάνουμε και τις μετατροπές. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι επειδή είναι κουρδισμένα ανά  πέμπτη, είναι η πρώτη επιλογή. Υπάρχει όμως και μια άλλη επιλογή που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε πρώτα το ντο κι όχι πρώτα το σολ. Αυτή την επιλογή με το ντο, ντο σολ ρε λα,  πάλι με τέσσερις χορδές, θα τη βρούμε στη βιόλα και στο τσέλο. Θα είναι πάλι ανά πέμπτη, ενώ, για να μην κάνουμε το λάθος, στο κοντραμπάσο θα είναι ανά τετάρτη.  Άρα το κοντραμπάσο θα χρησιμοποιήσει ουσιαστικά τις ίδιες χορδές με το βιολί, αλλά ουσιαστικά θα τις πάρει ανάποδα. Άρα θα έχει το μι λα ρε σολ, ενώ είναι ίδιες τεχνικά, επειδή όμως είναι χρησιμοποιημένες ανάποδα, σημαίνει ότι είμαστε με τετάρτη. Ξαναέρχομαι λοιπόν στην πέμπτη. Η πέμπτη είναι πολύ ενδιαφέρουσα για εμάς, γιατί έχει κι ένα ενδιάμεσο που είναι η τρίτη, που μας επιτρέπει συχνά να παίξουμε ανά τρίτη, δηλαδή να έχουμε ένα όργανο και να έχουν μια τρίτη διαφοράς με το άλλο όργανο και παίζουν ταυτόχρονα. Αυτό μας επιτρέπει να έχουμε μία όμορφη συγχορδία, η οποία είναι το ανάλογο από αυτήν που είναι στην πέμπτη, άρα  μπορούμε, όταν έχουμε ένα πάτημα, μιλάμε τώρα για τα τάστα, π.χ. για το μαντολίνο, επειδή είμαστε ανά πέμπτη, σημαίνει ότι στο έβδομο τάστο περνάμε στην επόμενη χορδή. Άρα σημαίνει ότι μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα πέντε πρώτα για να παίξουμε και να έχουμε αυθόρμητα και αυτόματα την τρίτη, που να παίζεται  όμορφα σαν πάτημα και θα το έχουμε ακριβώς το ίδιο στο βιολί που βέβαια εκεί πέρα  δεν μιλάμε για τάστα, αλλά η θέση θα είναι η ίδια και για τη θέση, πρώτη θέση, δεύτερη θέση, κ.λπ. θα έχουμε αυτές τις αναλογίες. Αυτό σημαίνει ότι το όργανο που κανονικά είναι πιο πολύ προς το μελωδικό, σε αντιπαράθεση με το πιάνο ή με το όργανο, μπορεί εκεί πέρα να δημιουργήσει εύκολα, όσον αφορά τους δακτυλισμούς, θέσεις που είναι καλύτερες και για τους δακτυλισμούς είναι αυτό που σας είχα πει για το κοντραμπάσο, το προτιμούμε με αυτόν τον τρόπο, πάλι για αυτόν τον λόγο, επειδή είναι πολύ μεγάλο το όργανο. Κάνουμε έναν διαχωρισμό σε σχέση με τα έγχορδα που είναι βέβαια με δοξάρι ή αυτά που είναι χωρίς δοξάρι, γιατί δεν έχουμε το ίδιο παίξιμο, αλλά πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι όσον αφορά το αριστερό χέρι είμαστε στο ίδιο πλαίσιο, βέβαια δεν έχουμε ακριβώς την ίδια εργονομική θέση. Άρα έχουμε το βιολί και τη βιόλα που είναι ψηλά οριζόντια, ενώ π.χ. το μαντολίνο και το μπάντζο τενόρο που είναι το ιρλανδικό θα είναι ουσιαστικά κάθετα σε σχέση με τη θέση του βιολιού. Μετά όταν ξαναπερνάμε πάλι με πέμπτες, αλλά με το τσέλο, τότε εδώ έχουμε μία διαγώνια και θα παίξουμε πολύ κοντά ουσιαστικά, ειδικά σε πρώτη θέση στο κεφάλι, και θα έχει σημασία να είμαστε πάλι με αυτές τις πέμπτες. Άρα μπορούμε να πούμε ότι για αυτά τα συγκεκριμένα όργανα είναι θεμελιακή η πέμπτη στο κούρδισμα και έχει σημασία αυτό, γιατί όταν θα παίξουμε πολλά κομμάτια, όχι μόνο στην κλασική μουσική, αλλά και σε άλλες μορφές, θα το χρησιμοποιήσουμε αυτό και ουσιαστικά θα παίρνουμε τις τέσσερις χορδές ανά πέμπτη και μπορεί να κάνουμε και μία μετάθεση μίας οκτάβας, π.χ. που θα είχαμε με το μαντολίνο και το μαντολίνο οκτάβα, που ουσιαστικά μπορούμε να πούμε ότι είναι το ανάλογο που θα κάνουμε με τη βιόλα και με το τσέλο, ενώ υπάρχει μία διαφοροποίηση σε σχέση, όπως είπαμε, με το κοντραμπάσο. Άρα όταν το βλέπουμε με αυτόν το τρόπο, άμα έχουμε στο μυαλό μας ότι το πρώτο πράγμα που είναι θεμελιακό είναι ο Πυθαγόρας, καταλαβαίνουμε μετά ότι αυτή η διαφορά πέμπτης, στην πραγματικότητα μπορούμε να πούμε η πιο απλή,  θα έχει σημασία ότι όταν θα την χρησιμοποιήσουμε σε σχέση με το δώδεκα, το οχτώ και πέμπτη, δηλαδή εννοώ δώδεκα νότες για το χρωματικό, οχτώ για το διατονικό και μετά μπορούμε να ξανακάνουμε τις πέμπτες, τότε θα δούμε ότι δομικά έχουμε ένα κυκλικό σύστημα που είναι πάρα πολύ όμορφο, το οποίο στην πράξη θα μας βοηθήσει στους δακτυλισμούς και στα πατήματα και μπορούμε να πούμε ότι αν χρησιμοποιήθηκε με αυτόν τον τρόπο και τώρα κρατάει τόσους αιώνες, είναι επειδή έχει μία ανθεκτικότητα δομής και γι’ αυτό θέλαμε να κάνουμε αυτήν την αναφορά σήμερα.