79021 - Καταγραφή Podcast #94: Συνέχεια

Ν. Λυγερός

Ασχολούμαστε συχνά με έννοιες που δεν είναι απαραίτητα θεμελιακές και το ερώτημα είναι αν έχουν ένα θεμελιακό υπόβαθρο. Σε αυτό το Podcast θέλουμε να αναλύσουμε την έννοια της συνέχειας σαν θεμελιακό στοιχείο άλλων εννοιών. Κοιτάζουμε συχνά τα ίχνη, κοιτάζουμε συχνά τα στίγματα, αναρωτιόμαστε πώς λειτουργεί μια αλλαγή φάσης, μια αλλαγή κύκλου, κοιτάζουμε πώς λειτουργεί μια καινοτομία δημιουργώντας ένα παρελθόν κι ένα μέλλον, πώς τελικά αυτός ο διαχωρισμός μπορεί να γίνει χωρίς την έννοια της συνέχειας. Το πρώτο πράγμα που μας επιτρέπει η συνέχεια είναι να υπάρχει μία γέφυρα μεταξύ εννοιών, οι οποίες είναι διαφορετικές, αλλά έχουν μία σχέση. Αυτή η συνέχεια θα εμφανιστεί στην έννοια της σχέσης. Μπορεί να εμφανιστεί βέβαια και στην έννοια της συνεκτικότητας ή ακόμα και της χρονικής συνεκτικότητας. Η συνέχεια μας επιτρέπει να έχουμε μία εξέλιξη, η οποία δεν είναι απαραίτητα ομαλή, ούτε γραμμική. Μπορεί να είναι ανώμαλη, μπορεί να είναι ανέλιξη, αλλά μπορεί να είναι και πολλαπλή. Όταν το βλέπουμε με αυτόν τον τρόπο σημαίνει ότι η συνέχεια λειτουργεί ως σημείο αναφοράς στην εξέλιξή της και μπορούμε να πούμε σε αυτήν τη συνέχεια πού βρισκόμαστε χάρη σε μία τοποθέτηση πάνω σε αυτό το μονοπάτι. Η συνέχεια μας επιτρέπει να έχουμε μία ένωση μεταξύ του παρελθόντος και του μέλλοντος χωρίς να σταματάμε στο εμπόδιο του παρόντος. Μας επιτρέπει επίσης να έχουμε τη συνοχή. Έτσι η συνέχεια λειτουργεί ως ένα θεμελιακό στοιχείο που επιτρέπει σε άλλες έννοιες να θεμελιωθούν ορθολογικά και μάλιστα και ανθεκτικά. Άμα δεν υπάρχει συνέχεια και είμαστε στο πλαίσιο της ασυνέχειας τότε έχουμε και ένα πρόβλημα και με τη σύγκριση. Γιατί τι σημαίνει το πριν με το μετά όταν δεν υπάρχει ένωση. Είναι απλώς μια αλλαγή βήματος; Πώς συγκρίνουμε τα δύο δεδομένα, σε ποιο πλαίσιο; Π.χ όταν λέμε ότι υπάρχει κάτι το οποίο  είναι ριζοσπαστικό, επί της ουσίας, ετυμολογικά δεν υπάρχει πια συνέχεια. Όταν έχουμε κάτι το οποίο είναι επαναστατικό ετυμολογικά σημαίνει ότι υπάρχει συνέχεια. Άρα έχει ενδιαφέρον γιατί μπερδεύονται αυτές οι έννοιες, όταν τις κοιτάζουμε απλοϊκά, ενώ είναι ξεκάθαρα διαφορετικές επειδή η μία χρησιμοποιεί τη συνέχεια ενώ η άλλη δεν την έχει ή, ακόμα χειρότερο, την αποφεύγει. Στην πραγματικότητα βλέπουμε ότι η συνέχεια επιτρέπει την ιστορικότητα των γεγονότων και δεν έχουμε πια μία ακολουθία, η οποία φαίνεται τυχαία, αλλά έχει μια συνέχεια λόγω συνοχής και συνεκτικότητας. Αυτό σημαίνει ότι επιτρέπει μία εξέλιξη η οποία λειτουργεί και σαν οργανισμός ο οποίος μπορεί να έχει και κομμάτια τελειότητας μέσα του, χωρίς να υπάρχει κάποιο δομικό πρόβλημα. Όμως δεν σταματάει, δεν έχει απαραίτητα τέρμα, μπορεί και σαν τους αυτόματους να λειτουργεί και πέρα από το όριο και τότε βλέπουμε ότι έχουμε μία προσέγγιση για τη γενίκευση της τελειότητας, έτσι ώστε να έχουμε και πολλές τελειότητες κι όχι μόνο μία. Με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να πούμε ότι η συνέχεια μάς επιτρέπει να πηγαίνουμε από την αρχή ως το τέλος και πέρα του τέλους στην επόμενη αρχή, επιτρέπει με αυτόν τον τρόπο και την πολυκυκλικότητα και ουσιαστικά αποφεύγει τον φαύλο κύκλο, διότι δεν είναι μία συνέχεια η οποία είναι η ίδια, δεν είναι απλώς μια επανάληψη, αλλάζει, έχει μία εξέλιξη κι αυτό σημαίνει ότι είναι του ξανά κι όχι απαραίτητα του πάλι. Άρα μπορούμε να ξαναπεράσουμε από ένα σημείο, αλλά να έχει μια συνέχεια, γιατί αυτό το σημείο  έχει εμπλουτιστεί στο ενδιάμεσο και δεν είναι πάλι το ίδιο. Ενσωματώνουμε με αυτόν τον τρόπο και την έννοια του Ηράκλειτου και αυτό σημαίνει λοιπόν ότι μπορούμε να βάλουμε και στη συνέχεια τον χρόνο.  Άρα όταν κοιτάζουμε τώρα την εξέλιξη της Ανθρωπότητας μέσα στον χρόνο, αυτό που αποτελεί θεμελιακό στοιχείο, είναι ακριβώς η έννοια της συνέχειας.